Các Loại Thuốc Kháng Sinh Nhóm Aminoglycosid - Macrolid Và Tác Dụng Của Chúng

>> Các Loại Thuốc Kháng Sinh Nhóm Beta-Lactam Và Tác Dụng Của Chúng
>> Thần dược chữa sỏi thận ngay bên cạnh mà chúng ta không biết

Kháng sinh nhóm Aminoglycosid

Các Aminoglycosid có thể là sản phẩm tự nhiên phân lập từ môi trường nuôi cấy các chủng vi sinh, cũng có thể là các kháng sinh bán tổng hợp. Các loại kháng sinh thuộc nhóm này bao gồm Gentamicin, Neltimicin, Tobramycin, Kanamycin, Amikacin.

1. Phổ kháng khuẩn

Phổ kháng khuẩn của các kháng sinh nhóm Aminoglycosid chủ yếu tập trung trên trực khuẩn Gram-âm, tuy nhiên phổ kháng khuẩn của các loại thuốc trong nhóm không hoàn toàn giống nhau. Streptomycin cũng như Kanamycin có phổ hẹp nhất trong số các thuốc thuộc nhóm này, chúng không có tác dụng trên Serratia hoặc P. aeruginosa. Tobramycin và Gentamicin có hoạt tính giống nhau trên các trực khuẩn Gram-âm, nhưng Tobramycin lại có tác dụng mạnh hơn trên P. aeruginosa và Proteus spp., trong khi Gentamicin lại mạnh hơn trên Serratia. Amikacin và trong 1 số trường hợp là Neltimicin, vẫn giữ được hoạt tính trên các chủng kháng Gentamicin vì cấu trúc của các loại thuốc này không phải là cơ chất của nhiều enzym bất hoạt Aminoglycosid.

2. Tác dụng không mong muốn (ADR)

• ADR thường gặp nhất chính là 2 loại giảm thính lực và suy thận. Cả 2 loại ADR này sẽ trở nên trầm trọng ( hoại tử ống thận hoặc viêm thận kẽ, điếc không hồi phục) khi sử dụng ở người người bệnh suy thận, người cao tuổi có chức năng thận suy giảm hoặc dùng đồng thời với thuốc có cùng độc tính như: Vancomycin, Furosemid...
• Nhược cơ cũng là 1 loại ADR có thể gặp khi sử dụng Aminoglycosid do tác dụng ức chế dẫn truyền thần kinh – cơ. Loại ADR này ít gặp nhưng tỷ lệ tăng lên khi sử dụng phối hợp với thuốc mềm cơ cura (do đó cần lưu ý ngừng kháng sinh trước ngày người bệnh cần phẫu thuật). Tác dụng liệt cơ hô hấp có thể gặp nếu tiêm tĩnh mạch trực tiếp do tạo nồng độ cao đột ngột trong máu; vì vậy kháng sinh này chỉ được truyền tĩnh mạch (truyền quãng ngắn) hoặc tiêm bắp.
• Những ADR thông thường như gây dị ứng da (ban da, mẩn ngứa) hoặc sốc quá mẫn cũng gặp với nhóm kháng sinh này.

Kháng sinh nhớm Macrolid

1. Phân loại

Các Macrolid có thể là 1 sản phẩm tự nhiên phân lập từ môi trường nuôi cấy các chủng vi sinh, cũng có thể là các kháng sinh bán tổng hợp. Tùy theo cấu trúc hóa học của Macrolid, người ta có thể chia kháng sinh nhóm Macrolid thành 3 phân nhóm:

• Cấu trúc 16 nguyên tử carbon: Spiramycin, Josamycin.
• Cấu trúc 15 nguyên tử carbon: Azithromycin.
• Cấu trúc 14 nguyên tử carbon: Erythromycin, Oleandomycin, Roxithromycin, Clarithromycin, Dirithromycin.

2. Phổ kháng khuẩn

• Macrolid có hoạt tính trên cầu khuẩn Gram-dương (liên cầu, tụ cầu), trực khuẩn Gram-dương ( Corynebacterium diphtheriae, Listeria monocytogenes, Clostridium perfringens). Thuốc không có tác dụng trên phần lớn các chủng trực khuẩn Gram-âm đường ruột và chỉ có tác dụng yếu trên một số chủng vi khuẩn Gram-âm khác như H. influenzae và N. meningitidis, tuy nhiên lại có tác dụng khá tốt trên các chủng N. gonorrhoeae. Kháng sinh nhóm macrolid tác dụng tốt trên các vi khuẩn nội bào như Legionella pneumophila, Campylobacter jejuni, M. pneumoniae, C. trachomatis, Mycobacteria (bao gồm M. avium-intracellulare, M. scrofulaceum, M. kansasii, nhưng không tác dụng trên M. fortuitum).
• Macrolid có phổ kháng khuẩn hẹp, chủ yếu tập trung vào 1 số chủng vi khuẩn Gram-dương và một số vi khuẩn không điển hình.

3. Tác dụng không mong muốn (ADR)

• ADR thường gặp nhất chính là các tác dụng trên đường tiêu hoá: nôn, đau bụng, gây buồn nôn, ỉa chảy (gặp khi dùng qua đường uống), viêm tĩnh mạch huyết khối (khi tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch). Thuốc bị chuyển hoá mạnh khi đi qua gan nên sẽ có thể gây viêm gan hoặc ứ mật. Có thể gây điếc, loạn nhịp tim nhưng với tỷ lệ rất thấp.
• Những ADR thường sảy ra như gây dị ứng da ( mẩn ngứa, ban da) hoặc sốc do quá mẫn cũng gặp với nhóm kháng sinh này.

Tổng hợp: http://caodangduoc.com.vn/